مظهر خالقی

استاد مظهرخالقی(متولد ۱۸ شهریور ۱۳۱۷ ،سنندج) از خوانندگان مشهور کردِ ایران است.
خواننده‌های زیادی در موسیقی کردی، او را الگوی هنریِ خود می‌دانند و از اشعار و سبک خاص وی الهام گرفته‌اند. استاد خالقی متفاوت‌ترین سبک موسیقایی را با بقیه ی سرشناسان موسیقی کرد ارائه کرده ‌است؛ سبکی که از موسیقی فولکلور کردی دور بوده و بیشتر به سبک موسیقی سنتی فارسی شباهت دارد. از نشانه‌های سبک وی در موسیقی می‌توان به نت‌های کم در ملودی و صدای پایینِ خوانندگی اشاره کرد. ترانه ی “نسیم پاییزی” در میان طرفداران او بسیار مورد ستایش قرار گرفته‌است. هنگامی که خالقی مدیر رادیو و تلویزیون کرمانشاه شد، استاد حسن زیرک در رادیو کرمانشاه حضور نداشت و در شهر بوکان بودند؛ بنابراین، شایعهٔ برخورد مظهر خالقی با حسن زیرک به هیچ وجه صحیح نیست. استاد مظهر خالقی در خانواده‌ای از مشایخ کرد به دنیا آمد و از همان نوجوانی به یادگیری موسیقی سنتی ایرانی و موسیقی کردی پرداخت.

اولین اجرای ضبط شده استاد متعلق به دهه ی ۳۰ است که در رادیو سنندج و به زبان فارسی اجرا کرده ‌است. وی دانش‌آموخته ی فیزیک از دانشگاه تهران است و قبل از ورودش به سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران دبیر دبیرستانهای تهران بود. از وی بیش از ۲۵۰ آواز فولکلوریک، ضبط و ثبت شده بجا مانده است.
استاد مظهر خالقی تا قبل از مهاجرتش به انگلستان و سپس اقامتش در کردستان عراق درسمت مدیر کل تلویزیون سنندج و کرمانشاه فعالیت کرد. وی تا سال ۱۳۵۷ رئیس رادیو و تلویزیون کرمانشاه بود و در این دوران فعالیت‌های موسیقی ارکستر رادیو کرمانشاه رونق گرفته و خوانندگان و نوازندگان مطرح کرد با رادیو کردی کرمانشاه به همکاری پرداختند.

آهنگ‌های بسیاری از استاد مظهر خالقی با آهنگسازی و تنظیم مرحوم مجتبی میرزاده، ضبط شده ‌است. علاوه بر کتابهایی که توسط نویسندگان مختلف در مورد زندگی هنری استاد به بازار کتاب آمده اخیراً کتابی از اشعار آهنگهای مشهور وی نیز چاپ شده‌است؛ و مجموعه‌ای از آثار و آوازهایش با نظارت کامل خودش در انستیتوی فرهنگ و فولکلور کردستان بصورت صوتی منتشر شده‌است.

از ترانه‌های مشهور وی می‌توان “په پولهٔ ئازاد”، “ئه‌گه ڕێمه‌وه”، “ئاسۆی کورد” و “بیرت ده‌که‌م” را نام برد. آوازی به زبان انگلیسی نیز از وی با همکاری ارکستر سمفونیک بغداد و سلیمانیه به یادمان حادثه حلبچه به یادگار مانده‌ است.

از سال ۱۳۹۰ از صدا و سیمای مرکز سنندج، صدای ایشان گاه گاهی پخش می‌شود و همچنین در رادیو ملی آوا نیز برخی از آثار ایشان پخش میشود. استاد خالقی هم‌اکنون مدیر “ئینستوتی که له پوری کورد” در سلیمانیه کردستان عراق است. این مرکز در زمینهٔ هنر، ادبیات و فلکلور کرد فعالیت می‌کند.
asoa.ir

× 09339626002